MENU
Regionalne Muzeum Młodej Polski Rydlówka, izba taneczna.

Dodał: maras° - Data: 2022-01-20 03:43:36 - Odsłon: 122
Rok 1971


Rydlówka – zabytkowy dworek, znajdujący się w Krakowie przy ul. Tetmajera 28 w Bronowicach Małych, w którym 20 listopada 1900 roku odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopską córką Jadwigą Mikołajczykówną. Wydarzenie to uwiecznił Stanisław Wyspiański w swoim dramacie Wesele.

W Rydlówce od 1969 roku znajduje się muzeum, które do 2014 roku prowadziło Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Zgodnie z porozumieniem zawartym z właścicielami Rydlówki, rodziną Rydlów, pieczę nad muzeum w 2016 roku przejęło Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Ponowne otwarcie Rydlówki, już jako oddziału Muzeum, miało miejsce 20 listopada 2018 roku.
Dworek, nazwany później Rydlówką, został wybudowany w 1894 przez malarza Włodzimierza Tetmajera, który cztery lata wcześniej osiedlił się w podkrakowskich Bronowicach. Jego żoną była Anna Mikołajczykówna, córka bronowickiego chłopa Jacka Mikołajczyka, na którego ziemi został wzniesiony dworek. Pierwotnie dwór był parterowy, drewniany, kryty strzechą i z gankiem.
Częstym gościem Tetmajerów, zwłaszcza latem 1900 roku, był Lucjan Rydel. Powodem było narastające uczucie znanego już wówczas pisarza i poety do 17-letniej Jadwisi, najmłodszej siostry gospodyni. 20 listopada 1900 roku w kościele Mariackim odbył się ich ślub. Świadkami uroczystości byli wuj panny młodej, Błażej Czepiec i przyjaciel pana młodego, a zarazem całej rodziny Rydlów, Stanisław Wyspiański. Tetmajerowie użyczyli swojego domu na przyjęcie weselne. Dwa lata później Tetmajerowie przenieśli do znajdującego się w pobliżu domu, tzw. Tetmajerówki, a stary dworek sprzedali w 1908 Rydlowi. W 1912 nowy właściciel przebudował Rydlówkę według projektu Józefa Pokutyńskiego – z lewej strony dostawiono tzw. świetlicę, a strzechę zastąpiono dachówkami.
W grudniu 1968 w dworku wybuchł pożar, wywołując duże zniszczenia. Z okazji zbliżającej się setnej rocznicy urodzin Stanisława Wyspiańskiego w 1969 dom wyremontowano i zaopiekował się nim oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, niemniej dworek nadal pozostał w rękach rodziny Rydlów. Urządzono tutaj Regionalne Muzeum Młodej Polski „Rydlówka”.
W 2014 roku pieczę nad Rydlówką przestało sprawować PTTK i muzeum zostało zamknięte. Zapowiadane przejęcie Rydlówki przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zostało zrealizowane z końcem 2015 roku na mocy porozumienia zawartego z rodziną Rydlów. Rydlówka stała się tym samym jednym z oddziałów Muzeum. Muzeum przeprowadziło modernizację budynku, sama ekspozycja nie uległa jednak większym zmianom i pozostała w poprzednim kształcie, stworzonym przez prof. Stanisława Waltosia. Uroczyste otwarcie miało miejsce 20 listopada 2018 roku.
Drugiego dnia wesela Rydla z Jadwigą odbywały się tradycyjne poprawiny i oczepiny. Wśród gości był również Stanisław Wyspiański. Nie brał udziału w zabawie, stał oparty o framugę (zwiedzający muzeum mogą sami stanąć dokładnie w tym samym miejscu), patrząc na tańczące pary. Za jego plecami, w pokoju Tetmajera, siedzieli starsi, którzy rozprawiali o polityce. Wyspiański wsłuchiwał się w te rozmowy, patrzył na litografię obrazu Matejki Wernyhora i zastanawiał się, jak by to było, gdyby nagle do izby wszedł ów wróż z tragedii Słowackiego i wezwał do walki o niepodległość (Sen srebrny Salomei wystawiano na deskach Teatru Krakowskiego wiosną 1900 roku). I tak powstała koncepcja dramatu. Pokój Tetmajera uczynił Wyspiański miejscem akcji utworu. Muzyka, wir roztańczonych par, obrzędowość nadały mu charakter modernistyczny.
Ekspozycja składa się z 5 pomieszczeń na parterze. Po modernizacji zmieniono pierwotny układ ekspozycji, który do zamknięcia w 2014 roku rozpoczynał się w sieni, prowadził do izby tanecznej, dalej - izby weselnej, alkierza i świetlicy. Obecnie wejście na wystawę znajduje się z boku dworku, gdzie mieści się pomieszczenie z kasą i szatnią.
Zwiedzania zaczyna się od świetlicy, dawnej pracowni i biblioteka Rydla. Stąd przechodzi się do izby tanecznej, dalej do izby weselnej, zrekonstruowanej na podstawie opisu z Wesela, a z niej prowadzą drzwi do alkierza. Stąd przez sień wraca się do izby weselnej i świetlicy.

Świetlica
Pracownia i biblioteka Lucjana Rydla – świetlica, dobudowana do dawnego domu Tetmajerów obecnie jest miejscem ekspozycji obrazów malarzy Młodej Polski związanych z Bronowicami.

Izba taneczna
Zgromadzono tu portrety i pamiątki rodzinne Rydlów. Należą do nich: pastelowy portret Rydla z „Primaverą” Botticellego autorstwa Stanisława Wyspiańskiego i portrety Jadwigi Rydlowej. Znajdują się tu portrety rodzinnej Lucjana Rydlana, a także należący do niego kantorek i bogato niegdyś wyposażona biblioteczka.

Izba scena
Jest wiernym odtworzeniem dekoracji z premiery teatralnej Wesela. Wyspiański pod tekstem sztuki zamieścił dokładny opis, który nawiązywał do autentycznego umeblowania pokoju Tetmajera.

Alkierz
Tu zgromadzono pamiątki związane z gośćmi weselnymi, którym niejednokrotnie Wyspiański nie zmieniał nazwisk w swym dramacie. Spoglądają z fotografii oprawionych w ramki z epoki, w zabytkowych serwantkach przechowywane są należące do nich przedmioty.

Za

  • /foto/9684/9684823m.jpg
    1970
  • /foto/9684/9684824m.jpg
    1970
  • /foto/9684/9684825m.jpg
    1970
  • /foto/7307/7307383m.jpg
    1971
  • /foto/8967/8967526m.jpg
    1971
  • /foto/9165/9165021m.jpg
    1971

Aukcje internetowe

Poprzednie: Pawilon handlowy (nieczynny) Strona Główna Następne: Wnętrze kościoła